دنیای رباتیک میتواند به کودکان کمک کنند از قوه تخلیلشان، بهترین استفاده را داشته باشند و بتوانند در آینده با توجه به تواناییهایی که یاد میگیرند، مسیر شغلی بهتری داشته باشند و آینده بهتری را رغم بزنند. اگر میخواهید فرزند شما هم وارد جهان آموزش رباتیک کودکان شود، این مقاله میتواند در تصمیمگیری به شما کمک کند. با ما روبوتک همراه باشید.
آموزش رباتیک کودکان چیست؟
جهان با سرعتی باورنکردنی در حال پیشرفت است و کودکان هم باید برای داشتنی آیندهای روشن، با مسیر پیشرفت جهان همراه شوند. آموزش مفاهیم مربوط به هوش، ریاضیات، منطق، خلاقیت و تکنولوژی به کودکان با استفاده از روشهایی که ما بزرگسالان از آنها استفاده میکنیم به هیچ وجه ممکن نیست و باید از روشهایی متناسب با سن کودکان استفاده کنیم تا بهترین نتیجه ممکن را داشته باشیم.
یکی از بهترین روشهای آموزش به کودکان، آموزش از طریق بازی است. در بسیاری از کشورهای جهان، به کودکان با استفاده از بازی و سرگرمی، سنگینترین مفاهیم به آسانی آموزش داده میشود. بازیهای آموزشی مختلفی برای آموزش مفاهیم متفاوت به کودکان وجود دارند که یکی از بهترین آنها، رباتیک است.
شاید رباتیک در نگاه اول به هیچ وجه شبیه به یک بازی به نظر نرسد اما حقیقت این است که آموزش رباتیک کودکان، بیشتر از این که یک مفهوم پیچیده باشد، یک بازی هدفمند است که مفاهیمی کاربردی و سنگین را به کودک شما آموزش میدهد.
اگر بخواهیم مبحث آموزش رباتیک به کودکان را به صورت ساده توضیح دهیم، باید بگوییم کودک در کلاس رباتیک موضوعاتی مانند طراحی، ساختن، مهندسی، خلاقیت و کنترل کردن را به خوبی یاد میگیرد.
نکته قابل توجه در رابطه با آموزش رباتیک به کودکان این است که با استفاده از کیتهای آموزش ربودرس به کودکان میتوان به صورت غیرمستقیم، کودک را برای یادگیری مفاهیمی مانند برنامهنویسی و حل مسئله نیز آماده کرد.
آینده علوم رباتیک چطور است؟
برای تصور آینده علم رباتیک، بهتر است به حوزههایی نگاه کنیم که این علم فعلا در آنها استفاده میشود. در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان، از علم رباتیک در حوزههایی مانند سلامت و پزشکی، کشاورزی، نظامی، صنایع غذایی و کارخانههای تولیدی استفاده میشود.
این یعنی با سرمایهگذاری روی علم رباتیک، کودک شما میتواند در آینده وارد بازارهایی به شدت پرسود شود؛ بازارهایی که همین حالا هم جزو سوددهترینها هستند و در سالهای آینده با بیشتر شدن تاثیر تکنولوژی، اهمیت بیشتری پیدا میکنند.
قدم زدن کودکان در مسیر آینده با رباتیک
بسیاری از کسب و کارهای قدیمی در حال نابودی هستند و شاید چندسال دیگر، بسیاری از کارها و مشاغل توسط برنامهها و اپلیکیشنهای هوشمند و رباتها تسخیر شده باشند. این مورد شاید برای بسیاری از انسانها به شدت ترسناک باشد اما کودکان میتوانند با سرمایهگذاری روی استعدادهایشان، از این موقعیت بهترین سود ممکن را داشته باشند.
در سالهای آینده نیاز به برنامهنویسان و افرادی که در حوزه رباتیک سررشته دارند و ایران و جهان افزایش پیدا میکند و یکی از بهترین راهها برای افزایش علاقه فرزندتان به این مشاغل پرسود، ثبت نام او در یک کلاس یا دوره آموزش رباتیک به کودکان است.
با توجه به مسیری که جهان تکنولوژی در حال طی کردن است، به نظر میرسد حضور در کلاسهای آموزش رباتیک به کودکان، به اندازه شرکت در کلاسهای آموزش زبان اهمیت داشته باشد.
کودکان باید از چه سنی وارد دنیای رباتیک شوند؟
یادگیری علوم رباتیک محدودیت بزرگی ندارد و کودکان با رده سنیهای متفاوت، میتوانند از این علم کاربردی لذت ببرند. با این حال کارشناسان حوزه علم رباتیک و آموزش، نظرات متفاوتی دارد که پرداختن به آنها خالی از لطف نیست. به باور برخی از متخصصان، بهترین زمان برای شروع آموزش رباتیک کودکان پس وارد شدن آنها به فضای مدرسه است.
سن هشت سالگی و پس از پایان پایه اول ابتدایی یا زمانی که فرزند شما همچنان در حال گذراندن سال اول ابتدایی است زمان مناسبی به نظر میرسد. در سن هشت سالگی، اکثر کودکان از تواناییهایی که برای آموزش رباتیک ضروری است بهره میبرند و هیچ مشکلی در یادگیری مسائل و ساخت ربات نخواهند داشت. در کنار این موارد، شروع یادگیری در این سن به کودکان کمک میکند تا تواناییهایی فکری خود را تقویت کنند و در آینده در مسیر شغلیشان موفقتر باشند.
یکی دیگر از مزایای شروع رباتیک در سن هشت سالگی، افزایش خلاقیت در کودکان است. یکی از بزرگترین مشکلاتی که کودکان این روزها از آن رنج میبرند؛ دوری از بازیها و فعالیتهایی است که خلاقیت آنها را گسترش میدهد. شرکت در دورههای رباتیک برای کودکان میتواند جایگزین خوبی برای سرگرمیهایی باشد که کودکان به دلیل شرایط فعلی از آنها دورهستند.
دیگر مزیت شرکت در دوره های آموزش رباتیک به کودکان پیشرفت آنها در زمینههای STEM (علوم تجربی، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات) است. پیشرفت در این علوم تنها با شرکت در کلاسهای مدارس ممکن نیست و کودکان باید با فعالیتها و بازیهایی که کاربردی هستند هوش خود را تقویت کنند.
آموزش رباتیک به کودکان محدود نمیشود و نوجوانان هم میتوانند از مزایای آموزش رباتی بهره ببرند. البته آموزش رباتیک به نوجوانان متفاوت است و در این دورهها، نوجوانان باید با مفاهیم پیچیدهتری مانند فیزیک، مهندسی و رباتیک کاربردی-مهندسی سر و کله بزنند.
به طور کلی میتوان گفت کودکان میتوانند به سادگی از سن هشت سالگی یادگیری رباتیک را آغاز کنند. نکته قابل توجه این است که کودکانی که سنی بیشتر از هشت سال هم دارند میتوانند در چنین دورههایی شرکت کنند و از مزایای ان بهره ببرند. در نهایت بهتر است فرزندان شما تا پیش از سن چهارده سالگی یادگیری علم رباتیک را به صورت اصولی آغاز کنند.
علم رباتیک چه مواردی را به کودکان اموزش میدهد؟
بهتر است همین حالا با واقعیتی مهم طرف شویم. واقعیت مهم این است که بسیاری از کودکان میل زیادی به یادگیری به صورت مستقیم ندارند اما روشهای غیرمستقیم میتوانند پیچیدهترین مفاهیم را به سادگی منتقل کنند. علم رباتیک با این که در باور بیشتر مردم، علمی است که تنها به هوش مهندسی کودکان کمک میکند اما این دورهها موارد زیادی را شامل میشوند که در ادامه بیشتر راجع به انها صحبت خواهیم کرد.
برنامهنویسی
با این که در آموزش رباتیک به کودکان خبری از استفاده مستقیم از برنامهنویسی نیست اما یکی از مهمترین مزایای رباتیک کودکان، کمک به کودکان در درک مفاهیم عمومی و پایهای برنامهنویسی است. کودکان میتوانند با شرکت در دوره آموزش رباتیک، به رباتهای سادهای که میسازند دستور بدهند و اهداف برنامهنویسی را درک کنند. در مقایسه با دیگر روشهای آموزش برنامهنویسی به کودکان، آموزش رباتیک آنها را با علم برنامهنویسی به صورت عملی و کاربردی آشنا میکند.
طراحی
حوزه طراحی یکی دیگر از مهمتیرن بخشهایی است که علم رباتیک به رشد آن در کودکان کمک زیادی میکند. کودکان باید در ساخت رباتهای مختلف به موارد منتوعی توجه کنند تا ربات آنها به خوبی کار کند. آنها باید در طراحی رباتها توجه زیادی داشته باشند تا ربات ساخته شده توسط آنها بتوانند کارکردی درست داشته باشد. نیاز به دقت بالا در طراحی و به وجود آوردن رباتها باعث میشود کودک به صورت ناخودآگاه در زمینه طراحی پیشرفتی فوقاللعاده داشته باشد.
مهندسی
پیشرفت در مهندسی یکی از شناخته شدهترین ویژگیهای کلاس آموزش رباتیک کودکان است. مباحث عمومی و کلیات مهندسی مکانیک و الکترونیک در دورههای آموزش رباتیک به صورت ساده و با چاشنی سرگرمی و بازی به کودکان آموزش داده میشوند.
مهمترین نکته در این آموزشها، تئوری نبودن اکثر آنها است. این یعنی فرزند شما نیازی ندارد با مفاهیمی پیچیده که درک آنها برای بزرگسالان هم کاری ساده نیست سر و کله بزند. کودکان با آزمایشها و ساختن رباتهایی مختلف، با پیچیدهترین مفاهیم مهندسی مثل آب خوردن آشنا میشوند.
ریاضیات
یکی دیگر از آموزشهای غیرمستقیم علم رباتیک به کودکان، علم ریاضیات است. کودکان باید در ساخت رباتها، به صورت غیرمستقیم فرمولهایی را تمرین کنند و در نهایت بتوانند خودشان فرمولهایی را خلق کنند تا رباتهایشان بتوانند اهداف مورد نظرشان را اجرایی کنند. در کنار این مورد، کودکان باید هنر اندازهگیری خود را نیز تقویت کنند و هوش فضایی بهتری به دست بیاورند.
هنر حل مسئله
هنر حل مسئله شاید یکی از زیرمجموعههای ریاضیات به نظر برسد اما حتی اگر کسی به ریاضیات علاقهای نداشته باشد، باید برای موفقیت در زندگی و شغل، در هنر حل مسئله یک حرفهای واقعی باشد. در ساختن رباتها، یک کودک قطعا با مشکلات زیادی رو به رو خواهد شد که باید برای حل کردن آنها، سراغ روشهای مختلفی برود. معمولا در دورههای مختلف آموزش رباتیک کودکان، شاهد رباتهایی با کارکرد یکسان هستیم که توسط کودکان ساخته شدهاند اما روش ساخت آنها با یک دیگر کاملا متفاوت است.
صبر و بردباری
اگر شما هم فکر میکنید فرزند شما باید صبر و بردباری بیشتری داشته باشد، شاید بهتر باشد او را وارد دنیای آموزش رباتیک کنید. ساختن یک ربات پروسهای نیست که در چند دقیقه به پایان برسد و هیچ کس (حتی بسیاری از بزرگسالان) نمیتوانند بدون یادگیری، وارد دنیای رباتیک شوند. در یادگیری رباتیک و ساخت رباتها، کودکان باید صبر خود را بیشتر کنند و تمرین صبوری را به صورت عملی با به وجود آوردن رباتهایی جذاب به دست میآورند.
چطور کودکان را به آموزش رباتیک علاقمند کنیم؟
بدون شک مهمترین مرحله آموزش رباتیک کودکان، علاقمند کردن آنها به این علم جذاب است. شاید بهترین روش برای علاقمند کردن هر فرزند به موضوعی را والدینش بهتر بدانند اما روشهایی وجود دارد که میتوانند روند علاقمند شدن کودکان به حوزه رباتیک را بیشتر کنند.
استفاده از فیلمها، انیمیشنها و بازیهای ویدئویی، جزو جذابترین روشهای علاقمند کردن کودکان به رباتیک است. یکی از بهترین برنامههای تلویزیونی که میتواند کودکان را با جذابیتهای عجیب دنیای رباتیک آشنا کند، برنامه جنگ ربات ها است. این برنامه که در زمان نگارش این مقاله گاهی اوقات در شبکه نسیم صدا و سیما پخش میشود، میتواند در علاقمند کردن کودکان به جهان رباتیک بسیار موثر باشد. این برنامه نبرد جذاب رباتهای دستسازی را نشان میدهد که سازندگانشان آنها را کنترل میکنند.
همچنین کارتونهایی مانند تبدیلشوندگان، وال ای، بیگ سیکس هیرو و … نیز میتوانند در علاقمند کردن فرزند شما به رباتیک موثر باشند. نکته مهم این است که بسیاری از کودکان تصور میکنند رباتیک، یک علم به شدت پیچیده است که آنها نمیتوانند به سادگی آن را یاد بگیرند. وظیفه شما این است که به آنها یادآوری کنید که رباتیک در صورت استفاده از پکیجهای دست مانند پکیجهای روبودرس، میتواند بسیار سادهتر از چیزی باشد که بسیاری از مردم تصور میکنند.
هر چند بهتر است همیشه به علاقه کودکان احترام بگذاریم اما گاهی اوقات کودکان علاقههایی دارند که برای ما هنوز ناشناخته هستند. استفاده از رسانه، فیلم، سریال و بازی به ما کمک میکند تا بتوانیم علاقههای پنهانی کودکانمان را کشف کنیم و به آنها در مسیر رشدشان کمک شایانی داشته باشیم.
چطور کودکمان را به رباتیک علاقمند نگه داریم؟
علاقمند کردن کودکان به رباتیک کار به شدت آسانی است اما بالا نگه داشتن علاقه آنها به این حوزه، کار چندان آسانی نیست و باید تلاش زیادی داشته باشیم. یکی از بهترین راهها برای افزایش علاقه کودکان به رباتیک، انتخاب پکیجهای مناسب است. انتخاب یک پکیج نامناسب که در طراحی، ساخت و روش آموزشش دقت زیادی صورت نگرفته باشد میتواند به علاقه کودکان آسیب برساند و یادگیری رباتیک کودکان را مختل کند.
همچنین بهتر است کودکان را به اجبار وارد دنیای رباتیک نکنیم و پیش از ثبت نام آنها در دورهها یا خرید پکیجهای آموزشی، علاقه به این حوزه را در آنها نهادینه کنیم. معرفی این دورهها به کودکان در تعطیلات تابستان یا زمانی که فشار درسی روی آنها نیست، میتواند بهترین انتخاب ممکن باشد.
پکیجهای روبودرس یکی از بهترین پکهای آموزش رباتیک کودکان هستند که میتوانند علاقه آنها را به حوزه رباتیک بیشتر کنند. این پکها برای کودکان پنج عدد هستند که با توجه به بالاترین استانداردهای جهانی آموزش به کودکان طراحی شدهاند و به مرور، کودک را با موضوعاتی آشنا میکنند که میتوانند در آینده به مسیر شغلی و موفقیت آنها کمک زیادی داشته باشند. در ادامه بیشتر راجع به پکیجهای روبودرس برای یادگیری رباتیک کودکان صحبت خواهیم کرد.
پکیج های رباتیک کودکان روبودرس
آموزش رباتیک به کودکان یک پروسه کوتاهمدت نیست و باید با حوصله و دقت، کودک را با کلاس رباتیک آشنا کنیم و منتظر دیدن پیشرفتهای او بمانیم. پکیجهای روبودرس، روند آموزشی استانداردی دارند و در پنج پکیج مختلف، مفاهیم مختلف را به بهترین شکل ممکن به کودکان آموزش میدهند.
پکیج ترم یک آموزش رباتیک روبودرس (ساخت ربات تعقیب آتش)
اولین پکیج روبودرس، پکیج ابتدایی است که برای کودکانی که به تازگی وارد دنیای رباتیک شدهاند طراحی شده است. این پکیج، شامل ده ساعت آموزش است. در این پکیج که سادهترین و شاید مهمترین پکیج آموزش رباتیک به کودکان باشد، مفاهیم پایهای، کاربردی و مهمی وجود دارند.
با استفاده از این پکیج، دانشآموزان و کودکان میتوانند استفاده از وسایلی مانند پیچ و مهرهها، مدارهای پایهای و ساده، کار کردن با سیم، سوکت، اتصال به لامپ و …، کلیدها و باتری را یاد میگیرند. در کنار این مورد، دانشآموزان پکیج اول میتوانند با علائم و نمادهای روی قطعات نیز به صورت کامل آشنا شوند. آشنایی آنها با این علائم به آنها کمک میکند تا بتوانند در نقشههای الکترونیکی از آنها بهره ببرند.
در این پکیج خبری از قطعات گیجکننده نیست تا دانشآموز بتواند در اولین دوره، با مفاهیم کلی به خوبی آشنا شوند و برای پکیجهای بعدی آماده شوند.
در ابتدا دانشآموز با ساختار باتری، لامپ و کلید آشنا میشود و پس از آن، نوبت به مقاومت و LED میرسد. سنسورهای نوری، موردی هستند که دانشآموزان در جلسه سوم باید با آن آشنا شوند. در جلسات بعدی نیز مواردی مانند موتورهای الکتریکی، ساخت رباتهای ساده، رباتهای قابل کنترل، مدار شب، ماشین پلیس، مدار هشدار آتش و ربات تعقیب آتش سر و کله میزنند.
پکیج آموزش رباتیک 2 (ساخت مدار تست اسکناس تقلبی و ربات تعقیب نور)
در پکیج شماره دو، مفاهیم پیچیدهتری به کودکان و دانشآموزان این دوره آموزش داده میشود. این مفاهیم شامل سیستمهای نمایش اعداد با استفاده از قطعات الکترونیکی، مقاومتهای متغیر، ایجاد رنگ در نمایشگرها، ساختن پنکه با سنسور دما، مدار هشدار باران، سیستم تست اسکناس، کنترلهای نوری و سیستمهای کنترل مادون قرمز، ساخت بازی مدار تست اعصاب و در نهایت ربات دنبالکننده نور آشنا میشوند.
این پکیج هشت ساعته، کار با سنسورهایی جذاب، مدارهایی نسبتا پیشرفتهتر در مقایسه با پکیج اول و … را در خود جای داده است. مفاهیم این دوره رنگ و بویی متفاوت از دوره اول دارند و میتواند دانشآموزان را برای آموزشهای پیشرفته دورههای بعدی آمادهتر کند. این دوره شامل طراحی یک بازی جذاب نیز میشود که برای سرگرمی تمام اعضای خانواده مناسب است.
پکیج آموزش رباتیک 3 (ساخت مدار پیانو و ربات آبیاری هوشمند گلدان)
پکیج سوم روبودرس یکی از جذابترین پکیجهای آموزش رباتیک به کودکان روبودرس است که در آن دانشآموزان با ساخت رباتهایی کاربردی، میتوانند حال و هوای خانه شما را تغییر دهند.
این دوره با ساختن ربات آبیاری هوشمند گیاهان آغاز میشود و با ساختن یک مدار موزیکال ادامه پیدا میکند. پس از این دو مرحله، دانش آموزان باید با آی سی ۵۵۵، یک مدار چشمکزن بسازند.
پس از این مرحله، نوبت به ساخت یک فواره موزیکال میرسد که با توجه به میزان صدا، شدت پرتاب آبش تغییر میکند. جلسه پنجم نیز به آموزش ساختن یک کلید لمسی اختصاص دارد که میتوان از آن برای خاموش و روشن کردن لامپ استفاده کرد. جلسه پایانی این دوره هشت ساعته هم به ساخت یک پیانو واقعی اختصاص دارد.
پکیج آموزش رباتیک 4 (آموزش ساخت ربات تعقیب خط)
در این پکیج، دانشآموزان سراغ پروژههای نسبتا پیچیدهتری میروند. اولین پروژه، ساخت مداری است که با استفاده از آن میتوان آژیر پلیس را بازسازی کرد. در جلسه دوم پکیج چهارم آموزش رباتیک کودکان نیز دانشآموزان سرگرم ساختن یک دزدگیر لرزشی برای خودرو خواهند بود.
در جلسات سوم و چهارم نیز به ترتیب نوبت به تقویتکنندههای عملیاتی و جامایع هوشمند میرسد. در جلسه پنجم دانشآموز با ولتاژهای مختلف و جریانهای ای سی و دی آشنا میشود و در نهایت در جلسه ششم، سراغ به مولتی متر و رگولاتور میرود. ربات تعقیب خط نیز به عنوان پروژه پایانی این دوره در نظر گرفته شده است.
آخرین پکیج کودکان روبودرس : پکیج آموزش رباتیک 5 (آموزش ساخت ربات حل ماز و مدار فرستنده و گیرنده رادیویی)
پس از پایان این پکیج، دانشآموزان میتوانند سراغ پکیجهای مخصوص نوجوانان ما بروند. در این پکیج دانشآموزان باید یک ربات حل ماز بدون برخورد با دیوارهها را بسازند و سپس سراغ ساخت آمپلی فایر بروند. فرستنده و گیرنده رادیویی نیز مرحله بعدی دانشآموزان است. آشنایی با پروتئوس و تست مجازی آن هم جزو مطالب این پکیج است. پس از آشنایی با زبان انگلیسی رشته برنامهنویسی، این پکیج آنها را برای مراحل بعدی آماده میکند. آی سی برنامهنویسی، سیستم تغذیه و مدارات جانبی نیز مراحل بعدی هستند. در جلسه آخر این دوره مهم نیز مفاهیم پایهای برنامه نویسی به دانشآموزان آموزش داده میشود.
نکاتی درباره دوره روبودرس
همان طور که احتمالا میدانید، مفاهیم این دوره به مرور سختتر میشوند. تمام مفاهیمی که پیش از این در این مقاله به آنها اشاره کردیم در این دوره به کودکان آموزش داده میشوند که در کنار آموزش مستقیم رباتیک، میتواند به آنها به صورت غیرمستقیم علوم STEM را نیز آموزش دهد.
اگر میخواهید فرزند شما آیندهای فوقالعاده داشته باشد و بتواند در مسیر شغلی که انتخاب میکند موفق باشد، میتوانید با ثبت نام و خرید پکیجهای آموزش رباتیک کودکان روبودرس، آیندهای روشن را او بسازید. این دورهها میتوانند برای کودکانی که در دوره ابتدایی هستند کاربردی باشند و در کنار سرگرم کردنشان، مفاهیم گستردهای را به آنها آموزش دهند. وقتی فرزند شما توانست این دورهها را با موفقیت به پایان برساند، میتوانید سراغ دو دورهای بروید که برای نوجوانان تدارک دیدهایم.
سوالات متداول
آیا این دوره برای کودکانی که مدرسه را آغاز نکردهاند مناسب است؟
هر چند بهترین سن برای شروع این دورهها هفت یا هشت سالگی است اما اگر فرزند شما هوش بالایی دارد، میتوند حتی پیش از آغاز دبستان نیز او را با دنیای جذاب و سرگرمکننده رباتیک آشنا کنید.
آیا آموزش رباتیک به کودکان خطراتی هم دارد؟
برخی از پکیجهای بیکیفیت در بازار میتوانند مشکلاتی را برای کودکان به وجود بیاورند اما پکیجهای روبودرس با توجه به ساخته شدن با توجه به بالاترین استانداردهای جهانی، هیچ خطری برای فرزند شما ندارند.
آیا ثبت نام در کلاسهای برنامه نویسی کودکان همراه با رباتیک پیشنهاد میشود؟
برنامه نویسی مفهومی نسبتا پیچیده برای کودکان است و در پایان دوره پنجم، اصول کلی آن به دانش آموزان آموزش داده میشود پس نیازی به شرکت کردن همزمان در کلاسهای برنامهنویسی وجود ندارد.